Νόμος 4808/2021

Την 19η Ιουνίου 2021 δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης ο νέος Νόμος 4808/2021, ο οποίος συμπεριλαμβάνει αρκετές τροποποιήσεις σε εργασιακά θέματα, οι κυριότερες των οποίων παρατίθενται παρακάτω. 

Ι. Ρυθμίσεις για την προστασία της οικογένειας

Άδεια πατρότητας

Ανέρχεται σε 14 εργάσιμες ημέρες με αποδοχές που χορηγούνται εντός εύλογου διαστήματος (30 ημέρες) από τη γέννηση του τέκνου. 

Άδεια φροντιστή 

Ειδική μνεία γίνεται για τους εργαζόμενους που παρέχουν προσωπική φροντίδα ή υποστήριξη σε συγγενή ή πρόσωπο, που κατοικεί στο ίδιο νοικοκυριό και που έχει ανάγκη σημαντικής φροντίδας ή υποστήριξης για σοβαρό ιατρικό λόγο. Αυτοί δικαιούνται 5 εργάσιμες ημέρες ετησίως, εφόσον έχουν συμπληρώσει 6 μήνες απασχόλησης στην εταιρεία. 

Άδεια ανωτέρας βίας 

Χορηγείται με αποδοχές έως 2 φορές ανά έτος και διαρκεί έως μία εργάσιμη ημέρα κάθε φορά σε περιπτώσεις ανωτέρας βίας που σχετίζονται με επείγοντα οικογενειακά ζητήματα σε περίπτωση ασθένειας ή ατυχήματος. 

Άδεια για ιατρικώς υποβοηθούμενη αναπαραγωγή 

Τη δικαιούνται εργαζόμενες που υποβάλλονται σε τέτοιες μεθόδους και το δικαίωμα ανέρχεται σε 7 εργάσιμες ημέρες με αποδοχές. 

Γονική άδεια 

Επανακαθορίζεται το πλαίσιο χορήγησης της γονικής άδειας διάρκειας τεσσάρων μηνών με κυριότερες μεταβολές το γεγονός ότι θα επιδοτείται για τους 2 πρώτους μήνες από τον ΟΑΕΔ και θα αναρτάται στο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ. 

Επέκταση αδειών στην υιοθεσία και την παρένθετη μητρότητα 

Το μεταγενέθλιο τμήμα της άδειας μητρότητας (άδεια λοχείας), η άδεια ειδικής προστασίας μητρότητας (6μηνο ΟΑΕΔ), η άδεια φροντίδας τέκνου (μειωμένο ωράριο) καθώς και η άδεια πατρότητας επεκτείνονται και στις περιπτώσεις υιοθεσίας ή παρένθετης μητρότητας. Προϋπόθεση αποτελεί το τέκνο να έχει την ηλικία έως 8 ετών και το δικαίωμα της κάθε άδειας ισχύει από την ένταξη του τέκνου στην οικογένεια. 

Ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας 

Κάθε εργαζόμενος γονέας παιδιών ηλικίας έως δώδεκα (12) ετών ή φροντιστής δικαιούται να ζητά ευέλικτες ρυθμίσεις εργασίας για λόγους φροντίδας, όπως ιδίως, τηλεργασία, ευέλικτο ωράριο εργασίας ή μερική απασχόληση. Ισχύς: από τη δημοσίευση του Νόμου (19.06) με εξαίρεση την άδεια φροντιστή, για την οποία απαιτείται έκδοση Υπουργικής Απόφασης. 

ΙΙ. Χρονικά όρια εργασίας 

- Παρέχεται η δυνατότητα διευθέτησης του χρόνου εργασίας, κατόπιν αιτήματος του εργαζομένου και εφόσον δεν υπάρχει συνδικαλιστική οργάνωση ή δεν επετεύχθη συμφωνία. Ο εβδομαδιαίος χρόνος απασχόλησης κατά μέσο όρο θα πρέπει να ανέρχεται σε 40 ώρες. 

- Ορίζεται μέγιστη διάρκεια στη χορήγηση του διαλείμματος, ίση με 30 λεπτά ημερησίως. 

- Επαναπροσδιορίζονται η νόμιμη υπερωρία σε 3 ώρες ημερησίως και τα ανώτατα όρια αυτής σε 150 ώρες ετησίως. 

- Μεταβάλλεται η προσαύξηση αποζημίωσης της παράνομης υπερωρίας σε 120%. 

- Καθορίζονται υποχρεωτικές οι αργίες της Πρωτοχρονιάς, των Θεοφανίων και της 28 ης Οκτωβρίου. 

- Η ετήσια κανονική άδεια πρέπει να εξαντλείται πλέον μέχρι το πρώτο τρίμηνο του επόμενου ημερολογιακού έτους. 

- Προβλέπεται η δυνατότητα χορήγησης άδειας άνευ αποδοχών έπειτα από συμφωνία εργαζόμενου και εργοδότη. 

- Προστίθενται δραστηριότητες που λειτουργούν νόμιμα κατά τις Κυριακές και συνεπώς εξαιρούνται της υποχρεωτικής χορήγησης ημερήσιας ανάπαυσης. Ισχύς: από τη δημοσίευση του Νόμου (19.06) 

ΙΙΙ. Καταγγελία σύμβασης εργασίας 

- Από 01/01/2022 καταργείται κάθε διάκριση μεταξύ υπαλλήλων και εργατοτεχνιτών αναφορικά την προθεσμία προμήνυσης και την καταγγελία των συμβάσεων εξαρτημένης εργασίας. Για τον υπολογισμό της αποζημίωσης απόλυσης ως μηνιαίος μισθός του εργατοτεχνίτη λογίζονται τα 22 ημερομίσθια. 

- Στην καταγγελία σύμβασης εργασίας με προειδοποίηση, ο εργοδότης μπορεί να απαλλάξει τον εργαζόμενο από την υποχρέωση παροχής της εργασίας του καταβάλλοντας, ωστόσο, πλήρως τις αποδοχές του. Στην περίπτωση αυτή ο εργαζόμενος δύναται να αναλάβει εργασία σε διαφορετικό εργοδότη κατά το διάστημα της προμήνυσης. 

- Επαναπροσδιορίζονται οι λόγοι για τους οποίους μπορεί μία καταγγελία σύμβασης εργασίας να θεωρηθεί άκυρη. Ισχύς: από τη δημοσίευση του Νόμου (19.06), με εξαίρεση την κατάργηση της διάκρισης μεταξύ υπαλλήλων και εργατοτεχνιτών 

ΙV. Τηλεργασία 

- Συμφωνείται εγγράφως μεταξύ εργαζόμενου και εργοδότη. Εντός 8 ημερών γνωστοποιούνται οι ειδικοί όροι εργασίας που διαφοροποιούνται λόγω της τηλεργασίας, όπως αυτοί ορίζονται στον Νόμο. 

- Δυνατότητα μονομερούς επιβολής από εργοδότη για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας, έπειτα από έκδοση Υπουργικής Απόφασης 

- Δυνατότητα αίτησης εργαζόμενου σε περίπτωση τεκμηριωμένου κινδύνου υγείας του, που θα αποφευχθεί με την παροχή εξ αποστάσεως εργασίας 

Ισχύς: από τη δημοσίευση του Νόμου (19.06) με Υπουργικές Αποφάσεις να αναμένονται για την παροχή περαιτέρω οδηγιών και διευκρινίσεων V. Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας & ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ 

- Καταγραφή σε πραγματικό χρόνο του ωραρίου, του διαλείμματος και των υπερωριών 

- Κατάργηση βιβλίου υπερωριών και δυνατότητα προσυμπλήρωσης της Αναλυτικής Περιοδικής Δήλωσης 

- Αποδοτικότεροι έλεγχοι από το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας 

- Δυνατότητα κατάρτισης και τροποποίησης συμβάσεων εργασίας υποκαθιστώντας τον έγγραφο τύπο & υποστήριξη εκπρόθεσμων και διορθωτικών υποβολών Ισχύς: από τη δημοσίευση των σχετικών Υπουργικών Αποφάσεων 

VI. Βία και παρενόχληση στην εργασία 

- Προβλέπονται νέες υποχρεώσεις για τις επιχειρήσεις άνω των 20 ατόμων, μεταξύ άλλων η κατάρτιση επιχειρησιακών πολιτικών για την πρόληψη και καταπολέμηση της βίας και παρενόχλησης στην εργασία και τη διαχείριση των εσωτερικών καταγγελιών. 

- Θεσπίζονται τα δικαιώματα των θιγόμενων εργαζομένων. Ισχύς: Οι εργοδότες έχουν στη διάθεσή τους χρονικό διάστημα τριών μηνών από τη δημοσίευση του Νόμου, προκειμένου να καταρτίσουν τις πολιτικές, για τις οποίες εκκρεμεί η δημοσίευση Υπουργικών Αποφάσεων που θα περιέχουν υποδείγματα με το ελάχιστο εκ του νόμου περιεχόμενο και οδηγίες. 

VII. Συλλογικές εργασιακές σχέσεις 

- Οι συνδικαλιστικές οργανώσεις εργαζομένων εγγράφονται υποχρεωτικά στο ΓΕ.ΜΗ.Σ.Ο.Ε. 

- Οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας ή διαιτητικές αποφάσεις οφείλουν να έχουν κωδικοποιημένες τις διατάξεις τους. Ισχύς: από 01.01.2022